Ärsag I Parfiýa hökümdarydyr. Hazar deňziniň gündogar taraplarynda ýaşaýan parn taýpasynyň baştutany bolupdyr. Ärsag aslynda taýpabaşa berilen lakamdyr. näçinji ýylda dogulandygy hakynda maglumat ýokdur. «Är» (Ar) sözi gerçek, erkek, mert, pälwan diýmekligi aňladýar. «şak» sözi bolsa hökümdarlaryň hökümdary diýmekdir. Käbir taryhçylardan G. W. Lukonin Arşakid gadymy pählewiçe Kawi Arşan一üstünlik gazanyjy sözi bilen baglanyşdyrypdyr. Parfiýa hökümdarlarynyň içinde taýpa baştutany bolup höküm sürenleriň biridir. Ärsag I Dah we Massaget taýpalarynyň ýakyn soýuzdaşy bolupdyr. Emma dahlar Parfiýa hökümdarlygyna ýalňyşlyk goýberip günäkär bolupdyrlar[1]. Rim taryhçysy Pompeý Troga Ýustina salgylanmak bilen «Näbelli adam beýiklige çykmaga ymtylýar» diýip Parfiýada kesekileriň tagta geçmegi hakynda aýdyp geçipdir diýlip çak edilýär[2]. Ärsag I miladydan öňki 211-nji ýylda dünýeden ötüpdir.

Çeşme düzet

[1] Başga wariýantlarda, основателем Парфянского царства и правящей династии был Тиридат I. Некоторые учёные отождествляют его с Аршаком I. (rus)

[2] Wolski J. L’empire des Arsacides (Acta Iranica. Textes et memoires. Vol. XVIII). Lovanii, 1993 (здесь же основная предшествующая литература). Список исследователей, согласных с концепцией Й. Волского см.: Wolski J. L’origine de la relation d’Arrien sur la paire des freres arsacides, Arsace et Tiridate // Studies in the Sources of Pre-Islamic Central Asia. Ed. by J. Harmatta. Budapest, 1979. P. 68. (назад) Г. А. Кошеленко. Третья версия происхождения Аршакидов? // Мнемон Исследования и публикации по истории античного мира. Под редакцией профессора Э. Д. Фролова. Выпуск 3. Санкт-Петербург, 2004. [2] Арсак —аорс Арсании [www.proza.ru/2009/06/19/807]