Afrika ýurtlary orta asyrlarda: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut

Content deleted Content added
Gysgaça mazmuny ýok
→‎top: clean up using AWB
 
Setir 3:
Köp ýyllaryň dowamynda alymlar onuň şeýle bolmagynyň sebäbini gözläpdirler. Dürli garaýyşlar peýda bolupdyr. Olaryň yza galmagynyň sebäbi bu ýerde ezişiň güýçli bolmagy bilen düşündirilýär. Şeýle hem bu ýerde howa yssy bolmagy, tokaýlarda agyr keselleriň ýüze çykmagy ( lgyzdyrma, uky keseli, dürli maýda möjekleriň çokmagy), ýeriniň ekarançylyk üçin amatsyz bolmagy, ýeri bejermegiň pes usullary, dökün ulanylmazlygy we ş.m. Ilatyň gür ýerleşmezligi dünýä bölegi aýry özbaşdak ýerleşmegi, dil we týpa bölünişikleri, dini şahslaryň güýji üstesine önüm öndürmeýän ilat toparynyň agdyklyk etmegi, ýygnaýjylyk we aw awlamak bilen meşgullanmaklary, artyk önümi öndürmeklige islegiň güýçli bolmazlygy içki söwdanyň ösmändigi.
Afrikanyň yza galmaklygynda biz bir adamyny ýa-da bir hadysany günäkärlemeli däldiris. Diýmek, tebigy klimat şertleri, tropiki tokaýlary, sawannalary, ýokary derejedäki ölümiň ölüm howply keselleriň bolmagy dowam edipdir. Emma adamlar soňabaka oňa-da öwrenişipdirler. Sebäbi uky keselinden, gyzdyrmadan, dürli-dürli mör-möjekleriň çokmagyndan ölýänler köp bolupdyr. Ilat ilki başda gür ýaşamandyr. Kontingent daşky dünýäden çetleşdirilen bolup ilat ýygnaýjylyk, aw awlamak, ekerançylyk, maldarçylyk bilen meşgullanypdyrlar. Önüm artykmaçlygy bolmandyr. 2-den yza galanlygyň bir sebäbi olaryň gelip çykyşyna bagly bolman, medeni derejesinede baglydy. Ýöne olar şol ýerde ýaşajak bolup hemme zada döz gelen bolsalarda, medeni durmuşyna täsiri ýetirpdir. Olar ýokary öndürijilikli zähmet çekmegi başarmandyrlar, täze zähmet tejribeleri bolmandyr.
 
3-den köp etniki jemgyýetler çetleşdirilen bolup b.e. I müň ýyllyklaryna çenli daşky dünýäden çetde bolupdyrlar.
Setir 14:
Gündogar Sudanda döwleti günbatar Sudana seredende giç ýüze çykypdyr. Sudanda altyn kän bolupdyr. Şol ýerden Saharanyň üsti bilen söwda kerwenleri geçipdirler. B.e. I müňýyllygynda Afrika Araplar aralaşyp musulman söwdagärleri gelip ýuwaş-ýuwaşdan şu ýerlere aralaşypdyrlar.
 
[[Kategoriýa:Taryh]]