Malik ibn Anas: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut

'''Malik ibn Anas''' ([[Arapça]]: '''مالك بن أنس'''; dogluşy: 712-nji ýyl, [[Medine]] - ýogalyşy: 795-nji ýyl, [[Medine]]), 4 sany mezhebden biri bolan [[Mälikiler mezhebi|Mäliki mezhebiniň]] ymamy, [[Yslam hukugy]] boýunça [[alym]] we [[hadys alymy]].

Nesil daragtynda ady geçýän Ebu Amir, Hezreti [[Muhammediň]] Muhammediň (s.a.w.) sahabalaryndan biri bolup, onuň bilen bilelikde [[Bedir]] söweşinden başga ähli söweşlere gatnaşandyr. Onuň ogly Malik, ýagny, Ymam Maligiň atasy bolsa, meşhur [[tabygynlardandyr]]. Ol [[Ýemen|Ýemenden]] [[Medinä]] göçüpdir. Sahabalardan [[Omar]] (r.a.), [[Talha bin Ubaýdullah]] (r.a.), [[Aýşa]] (r.a.) we [[Abu Huraýradan]] (r.a.) rowaýatlar aýdandyr. Onuň ogullary, ýagny Ymam Maligiň daýylary bolsa Ebu Suheýl, Nafi, Uweýs, Rebi we Nadrdyr. Malik bin Ebi Amir hijri 102-nji ýylda ýogalypdyr.Ymam Maligiň ejesi Aliýa binti Şureýk el Ezdidir. Ymam Maligiň Ýahýa we Muhammed atly iki ogly we Fatma atly gyzy bolupdyr.

Ymam Malik hijri 93-nji ýylda Medinede dünýä inendir. [[Umra]] we [[Haj]] üçin çykmakdan başga Medineden hiç haçan çykmandyr. Ol halifa [[Harun Raşid]] özüni [[Halifatlygyň]] merkezi [[Bagdat|Bagdada]] çagyranda-da, bu teklibi kabul etmändir. 10 ýaşlaryndaka ylym öwrenmäge başlandyr. Rowaýata görä Ymam Maligiň kakasy bir gün orta bir mesele atypdyr. Ymam Malik ýalňyşyp jigisi Nadr dogry jogaby bereninde kakasy Ymam Malige “serçeler seni güýmedi” (görnüşine görä ýaşy kiçikä serçeleri gowy gören bolmaly) diýdi. Şol sebäpli ylym almaga karar beren Malik, İbn Hurmuzyň (hijri 148-nji ýyl) ýanynda 7 ýyl (bir rowaýata görä 8 ýyl) ylym alýar. Mundan soňra Rebiaturreýiň ders zynjyryna goşulýar. Ymam Maligiň aýdyşyna görä ejesine ylym ýazjagyny aýdanynda, ejesi ony çagyrýar we oňa täze eşik geýdirýär. Soňra “indi git we ýaz” diýýär. Deňduşlarynyň arasyndan saýlanan Malik 21 ýaşynda fetwa we sapak bermäge başlaýar. Sapaklary uly bilesigelijilik bilen yzarlaýardy. Uzak diýarlardan okuwçylar sapaklaryny diňlemek üçin Medinä gelýärdiler.

Mugallymlarynyň arasynda Nafi (hijri 117-nji/milady 735-nji ýyl), Said elal Makburi, Amir bin Abdillah bin Zubeýr (h. 124-nji/m. 741-nji ýyl), Zuhri (h. 124-nji/m. 741-nji ýyl), Abdullah bin Dinar (h. 127-nji/ m. 744-nji ýyl) ýalylar bardyr. Muwattada 90-a ýakyn kişiden rowaýat edendir. Özüniň 900-e ýakyn mugallymynyň bolandygy aýdylýar. Okuwçylarynyň sany bolsa, müňlerçedir. Onuň ýolundan giden meşhur okuwçylarynyň arasyndan Abdullah bin Wehb, Abdurrahman bin Kasym, İbn Ziýad el Absi, EsedAsad bin Furat, Ýahýa bin Ýahýa elal LeýsiLaýsi, KanebiKanabi, Wakidi, İbnul Majişun ýalylary agzamak bolar.

Ymam Malik hijri 179-njy ýylda Medinede ýogalýar we [[Meinedäki|Meidnedäki]] [[Baky]] mazarlygynda gömülýär. Jynaza namazyny Medine şäheriniň häkimi Abdullah bin Muhammed okadandyr.