Himiki reaksiýa: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut

Content deleted Content added
Gysgaça mazmuny ýok
ujGysgaça mazmuny ýok
Setir 1:
HmikiHimiki reaksiýa düşünjesine dürli hili kesgitleme bermek bolar.
 
==== 1) Bir ýa-da birnçe maddalaryň arasynda düzüminiň üýtgemegi bilen bolup geçýän hadysalara himiki reaksiýa diýilýär ====
Bu kesgitleme ylymda himiki reakiýa düşünjesine berilen ilkinji kesgilemeleriň biri bolup durýar.
==== 2) Iki we ondan köp madallaryň aktiw bölejikleriniň arasynda täze bölejikleriň(atomlaryň ,ionlary,molekulalaryň,adikallaryň) emele gelmegi bilen bolup geçýän elementar aktlara himiki reaksiýa diýilýär ====
Molekulýar fizika we himiki termodinamika ýaly ylymlaryň ösmegi bilen, himiki reakiýalara molekulýar nukdaý nazardan seredilip başlanypdyr.Eksperemental barlaglar esasynda (M Bodenşteýn,Makswel-Bolsman,S.Arrenius, H.Lindeman ) himiki reaksiýalar, maddalaryň diňe aktiw bölejikleriniň arasynda geçýänligi anyklanylýar,ýagny islendik bir reaksiýanyň geçmekligi üçin molekulalaryň öňünde energetik päsgelçilik ýüze çykýar.diňe şol päsgelçiligi ýeňip geçmäge ýeterlik energiýasy(çaknyşma nukdaý nazarynda kinetik energiýa) bolan molekulalar reagirleşip bilýärler.Bu energetik päsgelçilige reaksiýanyň akwileşme energiýasy diýilýär we bu päsgelçiligi ýeňip geçmäge ýeterlik eneriýgiýasy bolan molekulalara aktiw molekulalar diýilýär.Täze bölejikleriň emele gelmegine eltýän aktiw bölejikleriň arasyndaky effektiw(netijeli) çaknyşma elementar akt diýilýär:
 
* Bu kesgitleme ylymda himiki reakiýa düşünjesine berilen ilkinji kesgilemeleriň biri bolup durýar.
==== 3)Molekulalarda we ionlarda öňki himiki baglanşaklyryň üzülmegi we täze himiki baglanyşyklaryň emele gelmegi bilen(''käbir birleşme reaksiýalarda diňe täze himiki baglanyşygyň emele gelmegi-meselem amiak molekulasyndan ammoniý kationynyň emele gelşi'') '''bolup geçýän hadysalara himiki reaksiýalar diýilýär''': ====
 
Atomyň gurluşy,kwant mehnaikanyň ösmegi we himiki baglanyşyklaryň häzirki zaman ylmy nazaryýetleriniň açylmagy bilen himiki reaksiýa düşünjesine has takyk berilen kesgitleme
==== 2) Iki we ondan köp madallaryň aktiw bölejikleriniň arasynda täze bölejikleriň(atomlaryň ,ionlary,molekulalaryň,adikallaryň) emele gelmegi bilen bolup geçýän elementar aktlara himiki reaksiýa diýilýär ====
 
* Molekulýar fizika we himiki termodinamika ýaly ylymlaryň ösmegi bilen, himiki reakiýalara molekulýar nukdaý nazardan seredilip başlanypdyr.Eksperemental barlaglar esasynda (M Bodenşteýn,Makswel-Bolsman,S.Arrenius, H.Lindeman ) himiki reaksiýalar, maddalaryň diňe aktiw bölejikleriniň arasynda geçýänligi anyklanylýar,ýagny islendik bir reaksiýanyň geçmekligi üçin molekulalaryň öňünde energetik päsgelçilik ýüze çykýar.diňe şol päsgelçiligi ýeňip geçmäge ýeterlik energiýasy(çaknyşma nukdaý nazarynda kinetik energiýa) bolan molekulalar reagirleşip bilýärler.Bu energetik päsgelçilige reaksiýanyň akwileşme energiýasy diýilýär we bu päsgelçiligi ýeňip geçmäge ýeterlik eneriýgiýasy bolan molekulalara aktiw molekulalar diýilýär.Täze bölejikleriň emele gelmegine eltýän aktiw bölejikleriň arasyndaky effektiw(netijeli) çaknyşma elementar akt diýilýär:
<gallery>
Faýl:Chemical reactions.svg|alt=Molekullaryň arasynda bolup geçýän elementar aktylar
</gallery>
 
==== 3)Molekulalarda we ionlarda öňki [[himiki baglanşaklyryň]] üzülmegi we täze himiki baglanyşyklaryň emele gelmegi bilen(''käbir birleşme reaksiýalarda diňe täze himiki baglanyşygyň emele gelmegi-meselem amiak molekulasyndan ammoniý kationynyň emele gelşi'') '''bolup geçýän hadysalara himiki reaksiýalar diýilýär''': ====
Görnüşi ýaly bu kesgitlemede effektiw elementar aktlaryň nähili geçýändigini umumylykfa düşündirilýär.
 
* Atomyň gurluşy,kwant mehnaikanyň ösmegi we himiki baglanyşyklaryň häzirki zaman ylmy nazaryýetleriniň açylmagy bilen himiki reaksiýa düşünjesine has takyk berilen kesgitleme
 
== Çykgytlar ==