Himiki reaksiýa: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut
Content deleted Content added
Gysgaça mazmuny ýok |
Gysgaça mazmuny ýok |
||
Setir 19:
'''Himik reaksiýalar reaksiýa gatnaşýan maddalaryň agregat ýagdaýlary, sistemany düzýän kompanentleriň fazalar araçägi,geçýän mehanizmi,energetik effekti,ugry, özakymlylygy ,onümiň çykymy we onümiň selektiwligi(seçilip alynmaklyk derejesni) boýunça birnäçe toparlara bölünýärler.'''
* '''Fazalar araçägi boýunça reaksiýalar gomogen we geterogen reaksiýalar diýilen toparlara bölünýärler.''' Eger-de reaksiýa gatnaşýan maddalaryň arasynda fazalar araçägi bolmasa(''reaksiýa gattnaşýan maddalary biri-birinde tapawutlandyryp bolmaýan bolsa,ýagny her bir
'''Gomogen reaksiýalara mysal:'''
Setir 32:
* '''Reaksiýanyň geçiş mehanizmi boýunça:'''
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |Himiki reaksiýalaryň mehanizmi
|-
|''Sada reaksiýalar''
|
|''Çylşyrymly reaksiýalar''
|-
|monomolekulýar
|
|yzygider
|-
|bimolekulýar
|
|paralel
|-
|trimolekulýar
|
|öwrülşikli
|-
|
|
|awtoyrgyldyly,zynjyr we bu mehanizmleriň ählisi kombinirlenen ýagdaýda geçýän reaksiýalar
|}
Himiki reaksiýalaryň mehanizmlerini öwrenýän ylyma [[himiki kinetika]] diýilýär we reaksiýalaryň mehanizmleri u ylymda has takyk seredilip geçilýär.
* '''Reaksiýanyň ýylylyk effekti boýunça:'''
''ekzotermik-ýyylygyň bölçp çykarmak bilen geçýän reaksiýalar ('' <chem>CH4 + 2O2 -> 2 CO2 + 2H2O + Q</chem> '')''
''endotermik-ýylylgyň bölünip çykmagy bilen bolup geçýän himiki reaksiýalar ('' <chem>N2 + O2-> 2NO-Q</chem>'')''
* '''Özakymlylygy boýunça reaksiýalar :'''
''Ozakymly reaksaiýalar-''berlen şertlerde reaksiýa daşdan goşmaça energiýa bermezden özakymlaýyn geçýän reaksiýalar
''Mejbury reaksiýalar-'' mejbur edilmezden özakymlaýyn geçmeýän reaksiýalar.
Özakymlaýyn we mejbury diýilen terminler -şertli formal düşünjeler bolup durýar.Aslyna seredende özakymlylyk we mejburylyk reaksiýanyň geçirilýän şertine bagly.Meselem aşgar ergini bilen kislota erginleriniň arasynda standart şertlerde reaksiýa geçýär.Şol sebäpli biz oňa özakymlaýyn reaksiýa diýip aýdýarys,emma hek daşynyň dargamasy ýokary tempiraturada geçýänligi sebäpli, biz oňa daşdan energiýa berýänligimiz sebäpli bu reaksiýa mejbury diýip aýdýarys.Ýöne bu reaksiýanyň geçme şerti berlen reaksiýa üçin standart şert we bu şertde reaksiýa özakymlaýyndyr.
* '''Önümiň çykymy we onuň selektiwligi boýunça reaksiýalar'''
''Regioselektiw'' we ''stereoselektiw'' diýilen toparlara bölünýärler. Bu bölümler teoretik organiki we organiki dal himiýada we sintezde öwrenilýär
[[Kategoriýa:Himiki reaksiýalar|*]]
| |||