ArheologikArkeolojik gazyp-agtaryşlar netijesinde paleolit döwründe-de Abhaziýanyň teritoriýasynda adam ýaşandygy, bizin eramyzdan öň 3-2 müňýyllygyň II ýarymynda ol ýerde ekerançylygyň, maldarçylygyň bolandygy, misden, bürünçden, demirden peýdalanylandygy mälim boldy. 10. asyryň II ýarymynda Abhaziýa GruziýanyňGürjüstanyň içine girýär. 16. asyryň II ýarymynda Abhaziýa, şeýle hem Günbatar GruziýaGürjüstan tutuşlygyna Türkiýäniň golastyna geçýär. Abhaziýa halky türklere garşy ýaragly gozgalaňlar bilen (1725, 1728, 1733, 1771, 1806 we başgalary) jogap beripdir. Abhaziýa 1810 ýylda resmi suratda Russiýa birikdirilýär. 1870 ýylda Abhaziýada kropornoýçylyk düzgüni ýatyrylýar. 1918 ýylyň Nowruz aýynda bolşewikleriň ýolbaşçylygynda Abhaziýanyň zähmetkeş köpçüligi ýaragly gozgalaň turuzýar we Gusbansoltan aýynyň 8-nde Suhumini eýeleýärler. Ol ýerde Sowet häkimiýeti jar edilýär. Emma gazaply söweşlerden soň Suhumi ýene-de (Magtymguly aýynyň 17-nde) kontrrewulusiýaçylaryň eline geçýär. 1921 ýylyň Baýdak-Nowruz aýlarynda Abhaziýanyň zähmetkeşleri ähli GruziýanyňGürjüstanyň zähmetkeşleri bilen bilelikde, Gyzyl Goşunyň goldamagynda ýaragly gozgalaň turuzýarlar. 1921 ýylyň Aprel aýynyň 4-nde Suhumi ýene-de Sowetleriň eline geçýär we ol ýerde Sowet häkimiýeti yglan edilýär. 1921 ýylyň Maý aýynda GruziýaGürjüstan Rewkomy Abhaziýa ASSR(Awtonom Sowet Sosialistik Respublikasy)-nyň özbaşdaklygy hakynda deklarasiýa çap edýär. 1921 ýylyň Bitaraplyk aýynyň 16-nda Abhaziýa Gürjüstan SSR-niň içine girýär. 1922 ýylyň Noýabr aýynyň 13-nde bolsa Abhaziýa GruziýanyňGürjüstanyň bir bölegi hökmünde bolýar. 1925 ýylyň Aprel aýynyň 1-nde Abhaziýanyň birinji Konstitusiýasy kabul edilýär. Abhaziýa 1931 ýylyň Fewral aýynda awtonom respublika hukugy bilen GruziýaGürjüstan SSR-niň içine girýär.
