Günä: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut
Content deleted Content added
Gysgaça mazmuny ýok Bellik: Mobil düzetme Mobil web-düzetme |
Gysgaça mazmuny ýok Bellik: Mobil düzetme Mobil web-düzetme |
||
Setir 1:
'''Günä''' - ({{lang-ar|مَأْثَمٌ ýa-da إِثْمٌ}}) günä uly we kiçi görnüşde bolýar. Günä [[şeýtan]]y razy edilenligi üçin ýazylýar. Şeýlelik bilen [[Alla]]nyň närazylygy
Yslamda uly günälere mysal: [[Remezan]] aýynda sebäpsiz [[oraza]] tutmazlyk, [[Alla]] [[şirk]] goşmak, öýde ýa-da howlyda janly zadyň suratyny ýa-da heýkeli goýmak, wagty boş geçirmek(haýyrsyz, sebäpsiz boş), enäň-ataň diýenini etmezlik, günä işi gurnamak, [[zekat]] tölemezlik (eger [[nisab]] bolmasa), aluw-satuwda aldaw, ýalan kasam bermek, [[ene-ata]] we [[ýakyn garyndaş]]laryň bilen araňy üzmek, sebäpsiz [[namaz]]y goýbermek(okamazlyk), [[yslam]] goragy üçin söweşilýän döwürde uruşdan gaçmak, göterim; prosent (süýthorlyk), jadygöýlik bilen meşgullanmak, aldaw; ýalan, jalaýlyk; pul sowrujylyk; biderek harç edijilik; bisarpalyk we şuňa meňzeşler.
{{uly_gunaler}}
{| class="wikitable"
|[[Göz]],[[gulak]],[[dil]],[[el]],[[aýak]],[[garyn]] we jyns organ. Bular [[yslam]]da günä (sebäp) edip biljek beden agzalary(organlary).▼
|}
== Ynamda günä ==
* Ynamsyzlyk, şübhe ([[kufr]]).
* Ikiýüzlilik ([[nifak]]).
* Köphudaýlylyk ([[şirk]]).
* [[Din]]den çykanlyk ([[ridda]]).
<br>
== Ýürekde günä ==
* [[Alla]]ny ýatlamazlyk.
Line 20 ⟶ 23:
* Närazylyk.
* Nebisli bolmak (bu gara ýürekli bolmagyň nyşany)
<br>
== Bedende günä ==
* Bedeniňe surat çekmek ({{lang-en|tattoo}}).
* [[Erkek]] bolup [[zenan]]a meňzemek (we zenan bolup erkege meňzemek).
* Bedeniňi üýtgetmek (gaşy ütmek(çyzmak), ýüzüň tüýüni ütmek(ütdürmek), saçyňy kesmek(gysgaltmak diňe zenanlar gadagan), dyrnak dakynmak, dyrnagy reňklemek, dodagy reňklemek, dodagy çişirmek, ýanbaşy çişirmek, göwsi çişirmek(göwreli we semiz oňa degişli däl, sebäbi olarda bu tebigy...), dyrnak ösdürmek, pudr we şonuň ýaly zatlary çalynmak, kirpigi çyzmak, saça boýan etmek (esasan hem gara reňki), bedeniňe metal geçirip, ildirip, sokup goýmak(aýaksyz ýa-da elsiz demir eli ýa-da aýagy dakynyp biler), diş goýdurmak we şuňa meňzeş zatlary etmek).
* [[Erkek]]leriň altyn dakynmagy we [[ýüpek]](mata) geýinmegi
<br>
▲[[Göz]],[[gulak]],[[dil]],[[el]],[[aýak]],[[garyn]] we jyns organ. Bular [[yslam]]da günä (sebäp) edip biljek beden agzalary(organlary).
== Gözde günä ==
* [[Şöwhet]]li serediş (diňe nikada duran kişiňe seretmekde hiç günä ýok)
* [[Awrat]] ýerlere seretmek. Zenanlar üçin awrat diňe ýüzden, goşardan beýleki hemme ýeri degişlidir (käbir ýurtlarda olary hem ýapýarlar), beden agzalar köýnege seredeniňde bildirmeli däl.
Erkekler üçin awrat göbekden dyza çenli (dyzyň özi hem degişli). Telewizorlarda, telefonlarda smartfonlarda, kompýuterlerde we şuňa meňzeş islendik wirtual enjamlarda '''awrat''' ýeri görmek ( başgalara görkezmek we paýlaş ondan hem agyr günä, her gokezen we paýlan, olaryň hem paýlaşan kişileriniň sanyna görä günä).
* Adama ýigrenji seretmek.
* Başga öýe, ammara we şuňa meňzeşlere ogryn garama(gizlin äňetme, jyklama).
<br>
=== Gulakda günä ===
* Aýdym diňlemek.
* [[Gybat]] diňlemek(edil gybat eden ýaly günä bolýar).
* Eştmesi gadagan edilen zatlary diňlemek.
<br>
=== Dilde günä ===
* Gybat.
* Gargamak, näletlemek, paýyş söz aýtmak.
* Ýalan.
Line 46 ⟶ 52:
* Gyjalat (mann).
* Lakgylyk, ýaňralyk, boş sözlülik (lägu).
<br>
{| class="wikitable"
!colspan="2"|Zyhar
Erkegiň öz aýalyna: "Sen meniň ejem ýaly..." diýip, öz aýalyny eje ýaly hasaplap onuň bilen jyns gatnaşygy kesmek. Beýle etmek düýbinden ýalňyş.▼
|-
▲|Erkegiň öz aýalyna: "Sen meniň ejem ýaly..." diýip, öz aýalyny eje ýaly hasaplap onuň bilen jyns gatnaşygy kesmek. Beýle etmek düýbinden ýalňyş.
: '''Paýyş sözlülik (bäzäg)'''▼
|}
'''Bäzäg''' - ({{lang-ar|بَذَاء}} | ''gödek söz; aýp söz; paýyş söz, haýasyz; utançsyz; binamys, paýyş sözlülik; hana sözlülik; agzy hapalyk'') ahlaksyz gürrüňler. Orta asyrda ýaşan yslam alymy '''Imam al-Gazali''' bäzäg hakda şeýle aýdypdyr: "Agzy hapalyk - adamyň gödek (aýp) zatlar barada açaçan aýtmagydyr.▼
<br>
{| class="wikitable"
: '''Hana sözlülik (namima)'''▼
'''Namima''' - ({{lang-ar|نَمِيمَة}} | ''töhmet, gybat'') ▼
|-
▲|'''Bäzäg''' - ({{lang-ar|بَذَاء}} | ''gödek söz; aýp söz; paýyş söz, haýasyz; utançsyz; binamys, paýyş sözlülik; hana sözlülik; agzy hapalyk'') ahlaksyz gürrüňler. Orta asyrda ýaşan yslam alymy '''Imam al-Gazali''' bäzäg hakda şeýle aýdypdyr: "Agzy hapalyk - adamyň gödek (aýp) zatlar barada açaçan aýtmagydyr.
|}
<br>
{| class="wikitable"
|-
tersleşdirmek (arasyny bozmak), sögüşdirmek üçin bir adamdan başga bir adama iberilýän söz, gybat. '''Namima''' bolmagy üçin bir adam barada çyn aýtmak hem ýeterlikdir.
|}
<br>
{| class="wikitable"
'''Ifk''' - adama edilýän (edilen) töhmet. Töhmet uly günä bolansoň ''töhmetçiler'' [[Alla]]nyň gazabyna galarlar (toba etmese). Iň uly töhmet köphudaýlylyk ([[şirk]]), [[Alla]]dan başga kimdir birinde güýç bar diýip ynanmak ýalan(ýalňyş). ▼
!colspan="1"|Ýalan
'''50.''' Ad kowumyna hem olaryň dogany bolan Hudy (pygamber edip iberdik. Hud): "Eý, kowumym! Siziň üçin Özünden gaýry (ybadata laýyk) hudaý bolmadyk Alla ybadat ediň! Siz (Alla) töhmet atýarsyňyz.<br>'''[[Kuran]]da 11-nji süre: Hud'''▼
|-
▲|'''Ifk''' - adama edilýän (edilen) töhmet. Töhmet uly günä bolansoň ''töhmetçiler'' [[Alla]]nyň gazabyna galarlar (toba etmese). Iň uly töhmet köphudaýlylyk ([[şirk]]), [[Alla]]dan başga kimdir birinde güýç bar diýip ynanmak ýalan(ýalňyş).
: '''Zur''' ({{lang-ar|زور}} — ''ýalan'') — ýalan.▼
|-
▲
: Töhmet (buhtan)▼
'''[[Kuran]]da 11-nji süre: Hud'''
'''Buhtan''' ({{lang-ar|بُهْتَان}} — ''nädogry, ýalan; töhmet; gybat'') — bu gybat, töhmet, .▼
|}
<br>
{| class="wikitable"
!colspan="1"|Zur
|-
|}
<br>
{| class="wikitable"
|-
|}
<br>
=== Jyns organda günä ===
* [[Zina]] (zyna).
Line 75 ⟶ 102:
* Görkezmesi gadagan kişilere jyns organy görkezmek.
* Gabyra(mazarda), kölegede, adamlaryň dynç alýan ýerinde, akar suwa (ýata suwa) we şuňa meňzeş ýerlere - meýdan etmek.
<br>
=== Elde günä ===
* Janly zatyň suratyny çekmek (adamyň, haýwanyň we şuňa meňzeş zatlaryň).
* Kem ölçeme, ogurlyk.
* Talaňçylyk, ütme, garakçylyk.
Line 88 ⟶ 115:
* Aýtmasy gadagan zady ýazmak.
* Täretsiz [[Kuran]]y eldemek (gusulsyz okamak hem bolmaýar, diňe durmuşda ulanylýan dogalar edilip bilner).
<br>
=== Aýakda günä ===
* Ärsiz ýa-da ýakyn garyndaşsyz([[mähräm]]) syýahat etmek.
* [[Ybadat]] edip duranyň öňünden bidüzgün geçmek([[sutra]]).
Line 96 ⟶ 122:
* Ulumsy, öwünjeň ýörüş.
* Täretsiz [[metjid]]e girmek.
<br>
=== Garynda günä ===
* Süýthorlyk, ogrulyk we şuňa meňzeş ýollar bilen iýilýän iýmit.
* Spirtli içgileri, beýhuş ediji we şuňa meňzeşleri iýmek, içmek (narkotik).
* Şerigatda iýmesi gadagan mallaryň (doňzyň, maslygyň, ýyrtyjyň, [[Alla]]nyň ady bilen öldürilmedik haýwanyň) etini, hapa([[nejasat]]) iýmiti iýmek, içmek.
* Şübheli her dürli önümleri iýmek (konditer, buzgaýak, gazly we gazsyz gaplanan içgiler (reňksiz (reňklendirilmedik) we artykmaç zat goşulmadyk suwy içse bolýar), tort, süýji, peýnir, şöhlat(калбаса), koffe we şuňa meňzeş ýasama önümler (olary köpüsinde howply [[iýmitlik
== Şeýle-de ==
Line 108 ⟶ 133:
* [[Şirk]]
* [[Ýalan]]
== Salgylanmalar ==
<ref>https://play.google.com/store/apps/details?id=com.food.addictives.activities.ruscommercial</ref>
| |||