Hose Raul Kapablanka: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut
Content deleted Content added
Gysgaça mazmuny ýok Bellik: Mobil düzetme Mobil web-düzetme Giňişleýin ykjam redaktirleme |
Gysgaça mazmuny ýok Bellik: Mobil düzetme Mobil web-düzetme Giňişleýin ykjam redaktirleme |
||
Setir 1:
Hose Raul Kapablanka dünýä belli Kubaly küşt ussady, 3-nji dünýä küşt çempiony. 1921-1927-nji ýyllar aralygynda [[Dünýä küşt çempiony|küşt boýunça dünýäniň çempiony]]
(Doglan senesi: 19.10.1888ý. - Aradan çykan senesi: 8.03.1942ý.) 1921-nji ýylda [[Emanuel Lasker]]i Gawana şäherinde ýeňip dünýäniň 3-nji resmi küşt çempiony diýen ada eýe boldy, 1927-nji ýylda bolsa, [[Aleksandr Alýohin]]den ýeňilip dünýäniň küşt çempiony diýen adyny ýitirdi.
Ol küşde 4 ýaşyndaka başlapdyr. 12 ýaşyndaka Kubanyň küşt çempiony [[J.Corzo]]ny ýeňip, Kubanyň küşt boýunça çempiony bolupdyr. 21 yaşyndaka Amerikanyň çempiony [[Marşal]]y ýeňmegi başarypdyr. 1911 [[San Sebastian]] halkara küşt ýaryşynyň ýeňijisi boldy. 1914-nji ýylda [[Sankt Petersburg]]da geçirilen halkara ýaryşda [[Emanuel Lasker]]iň ýarym utuk yzyndan ikinji orun bolupdyr. [[I Jahan Urşunyň]] başlanmagy bilen [[Emanuel Lasker]] bilen bolan çempionlyk oýny gijikdirilip diňe 1921-nji ýylda oýnapdyrlar. 4 ýeňiş, 10 deňlik we ýeňilmän oýnanyndan soň Laskerden çempionlygy almagy başarypdyr.1922-nji ýylda Londonda geçirilen ýaryşda uly aratapawut bilen 1-nji orny eýelemegi başardy. Emma 1924-nji ýylda Nýu ýork ýaryşynda ikinji,1925-nji ýylda Moskwa ýaryşynda 3-nji boldy. Bu dönemde otörler Capablanca'nın zirveye ulaştıktan sonra artık ilerlemeye ve oyununu geliştirmeye yönelik itici gücün kaybolduğu konusunda görüş bildirirler. Käbir adamlar Kapablankanyň kän bir türgenleşmeýändigini we öz tebigy zehini bilen küşt ussady diýen ada eýe bolandygyny aýdýarlar. 3-nji orun bolanyndan soňra 1927-nji ýylda geçirjek ýaryşa gowy türgenleşip barýar we bu ýaryşda arassa ýeňiş bilen, ýagny hemme oýnuny ýeňip 1-nji orun bolmagy başarýar. Bu ýaryşda ikinji bolan [[Aleksandr Alýohin]] bolsa, Capablanka bilen çempionlyk oýnyny oýnamaga hukuk gazandy. Bu ýaryşdan soň Kapablanka özüniň ýeňjegine birjikde şübhe etmeýär we bu ýaryşa hiç hili diýen ýaly taýýarlanman gelýär. Emma, Alýohin bolsa, Kapablankanyň oýunlaryny, oýnaýyş stilini doly öwrenip ýaryşa taýýarlanýar. Soňra bolsa, garaşylmadyk ýagdaýda, 6 gezek ýeňilip, 3 gezek ýeňip çempionlygyny Alýohine bermeli bolýar.
1927 yılından sonra uluslararası 17 turnuvada oynamış ve sekizini kazanmıştır. Şampiyonluk unvanını kaybettikten sonra [[Alexander Alekhine]] ile rövanş maçı oynamak istemiş ancak [[Alexander Alekhine]] kabul etmemiş ve unvan maçını [[Bogoljugow]] ile oynamıştır. O yıllarda satranç federasyonu bulunmadığından şampiyonun kiminle maç yapacağının kararı şampiyonun tercihine bağlıydı.
Çok duru ve klasik bir satranç stiline sahiptir. Konumsal oyunun ustalarından birisidir. Satranç tarihindeki en büyük doğal yetenekler arasında sayılır. Yeteneğinin çok küçük yaşta ortaya çıkması, en zor hamleleri büyük bir doğallıkla, neredeyse hiçbir zahmet çekmeden bulabilmesi gibi özellikleri nedeni ile "Satrancın Mozart'ı" olarak nitelendirilmiştir. [[Riçard Reti]] ol barada "Küşt onuň enedilidi" diýipdir.
Kapablankanyň lakamy "Küşt maşinkasydyr".
Şol bir wagtyň özünde birnäçe adam bilen oýnan oýunlary bilen küştüň tanalmagyna uly goşantlar goşandyr. 1922-nji ýylda [[Cleveland]]da şol bir wagtyň özünde 103 adam bilen oýnap, diňe birini deň edip, galan 102-sini ýeňmegi başarandyr.
Manhattan Küşt Klubynda bir oyuna tomaşa edip otyrka [[inme]] sebäpli ertesi güni aradan çykýar.
| |||