Adamyň iýmit siňdiriş ulgamy

Adamyň iýmit siňdiriş ulgamy we haýwan bedenindäki ýokumly maddalaryň gaýtadan işlenmegini we siňdirilmegini üpjün edýän organlar toplumy. Bir öýjükli organizmleriň köpüsinde (meselem, amyeba) iýmit siňdiriş ulgamynyň işi iýmit siňdiriş vakuollary arkaly ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, käbir öýjükli haýwanlaryň (ulitka ýaly) iýmit girýän (agzy, bogaz) we iýmit galyndylary çykýan ýörite deşikleri bar. Iýmit bentik köp öýjükli organizmleriň ýörite öýjüklerinde siňdirilýär (mysal üçin, foraminifera, foraminifera, turbellariýa). Oňurgasyzlar iýmit siňdiriş ulgamynyň dürli-dürli. Iň ýönekeý gurluşly haýwanlar (gastropodlar, gastropodlar). Haýwanlaryň köpüsi (nemertinler, tegelek gurçuklar, mollýusklar, gurçuklar, artropodlar) rz- Iýmit siňdiriş ulgamy. öň, orta we yzky bölümlerden, agyz we anal böleklerinden durýar. deşik daşky gurşawa birikdirildi. Adamlaryň we oňurgaly haýwanlaryň iýmit siňdiriş ulgamynyň gurluşy iýmitlenişiň tebigatyna we şertlerine baglydyr. Iýmit siňdiriş ulgamy. bogazyň öňki bölegi ýöriteleşdirilen we agyz boşlugyny, bogaz we gyzylödegi emele getirýär. Eňekler, dişler, tüýkülik we tüýkülik bezleri, dil we ş.m. agyz boşlugynda ýerleşýär. Aşgazan, içege, bagyr we aşgazan asty mäzleri iýmit siňdiriş ulgamynyň orta böleginden emele gelýär. Alimentar kanalyň iň uly bölegi uly içegeden, rektumdan we anusdan durýar. Düwürtik, aşgazan, inçe içege we uly içege bilelikde alimentar kanaly emele getirýär; diwary gyjyndyryjy, seroz we muskul gatlaklaryndan durýar. Ewolýusiýanyň dowamynda haýwanyň bedeniniň ulalmagy sebäpli aliment kanalynyň gyjyndyryjy gatlagy dürli usullar bilen giňeldi (içegäniň uzalmagy, bukulmalaryň emele gelmegi, mukam membranasynyň villi ösmegi, epitel içege diwaryna ýa-da içege boşlugyna). Şeýlelik bilen köp sanly ownuk (içege diwary) ýa-da uly (bagyr, aşgazan asty mäzleri) emele geldi. Alimentar kanalyň gyjyndyryjy gatlagynda gorag funksiýasyny ýerine ýetirýän lenfoid follikullar bar. Iýmit siňdiriş ulgamy gan we limfa damarlary bilen üpjün edilýär. Iýmit siňdiriş ulgamy. Yiniň funksional işjeňligi çylşyrymly neýro-gülkünç we gormonal mehanizmler tarapyndan dolandyrylýar. Bu amalda iýmit siňdiriş ulgamynyň öz gormonlary esasy ähmiýete eýe.