Drob
'' görnüşli aňlatma drob diýilýär. Drob bütiniň, ýa-da adatça deň mukdardaky parçalaryň, belli bir parçalarynyň mukdaryny aňladýar.
Meselem aňlatma 1 sanyň 5 bölege bölünip 1 bölegiň alynandygyny aňladýar. Drob çyzyjak görnüşinde ýazylýar we çyzyjagyň ýokarsyndaky (a) sana sanawjy, aşagyndaky (b) sana bolsa maýdalawjy diýilýar. Maýdalawjydaky (b) san jiç haçan 0 (nola) deň däldir.Sanawjy 0 (nola) deň bolanda drob 0 (nola) deň bolýar.
Droby droba goşmak ýa-da aýyrmak üçin iki drobyň hem maýdalawjysysny bir görnüşe getirip sanawjylaryny goşýarys ýa-da aýyrýarys: +=+=.
+ = + =
— = — =
Droby droba köpeltmel üçin birinji drobyň sanawjysyny ikinji drobyň sanawjysyna , birinji drobyň maýdalawjysyny ikinji drobyň maýdalawjysyna köpeldýaris: *=.
Droby droba bölmek üçin birinji drobyň sanawjysyny ikinji drobyň maýdalawjysyna . birinji drobyň maýdalawjysyny ikinji drobyň sanawjysyna köpeldýäris: :=*=.
Drobyň hem iki görnüşi bar: dogry drob we nädogry drob. Eger sanawjy maýdalajydan kiçi bolsa onda bu droba dogry drob diýilýar: ;.
Egerde sanawjy maýdalawjydan uly bolsa onda bu droba nädogry drob diýilýär: ; ; .
Bütin sanly dogry droby nädogry droba geçmek üçin bütin sany maýdalawja köpeldip onuň üstüne sanawjyny goşup emele gelen jogaby sanawjynyň ýerine ýazýarys: a=. .
ÇeşmeEdit
- "Дробь арифметическая". Математическая энциклопедия (в 5 томах) 2. М.: Советская Энциклопедия. 1982. p. 389—390.