Tagtabazar

Tagtabazar Türkmenistanyň Mary welaýatynda şäher görnüşli şäherçe. Tagtabazar sebitiniň dolandyryş merkezi. Murghab derýasynyň çep kenarynda, şol bir demir ýol menzilinden 26 km uzaklykda (Mary - Serhetabad liniýasynda) ýerleşýär.

1937-nji ýyldan bäri şäher görnüşli şäherçäniň ýagdaýy. 1993-nji ýyla çenli Takta Bazar diýlip atlandyryldy.

TSB-nyň habaryna görä, Tahta Bazarda süýt we ýag we kerpiç zawodlary işleýärdi [1]. SSSR döwründe okuw bölümi we KSAPO-nyň 68-nji serhet bölüminiň merkezi şu ýerde ýerleşýärdi.

Taryhy

Takta bazary Pendinskiý oazisiniň esasy oturymly ýeridir. Pendinskiý oazisinden soň Pendinskiý sudýasynyň ýerleşýän ýeri 1885-nji ýylda Russiýa imperiýasyna birikdirildi (Kuşka söweşine serediň).

1887-nji ýylda delimitasiýa şertnamasynyň netijelerinden soň Russiýa-Owganystan serhedinde agaç serhet postlary guruldy, serhet postlary we gözegçilik postlary guruldy. Serhetçiler kontrabandaçylara işjeň garşy göreşýärdiler. Owgan harytlaryny paç bilen (esasanam kişmiş, astrahan derileri, deri, ýüň, haly, mal) arassalaýan rus däp-dessurlary Takhtabazar obasynda ýerleşýärdi. Owgan harytlary üçin paç harytlaryň bahasynyň 5% -ini düzýärdi. Rus harytlary (kerosin, öndürilen önümler) paçsyz eksport edildi [2].

68-nji Takta-Bazar serhet bölümi 1932-nji ýylda OGPU-nyň buýrugy bilen döredildi. 1942-nji ýylyň 22-nji iýunynda NKVD goşunlarynyň Takta-Bazar serhet bölüminiň sany 1226 adamdy. [3] 1989-njy ýylyň 19-njy maýynda SSSR-iň Sovietokary Sowetiniň Prezidiumynyň karary bilen "Owganystan Respublikasyna halkara kömegini bermek, işgärleriň görkezen edermenligi we edermenligi, ýurduň döwlet howpsuzlygyny üpjün etmekde ýokary öndürijilik üçin" SSSR-iň KGB-nyň 68-nji serhet bölümi Gyzyl ordeni bilen sylaglandy. Banner [4].