Zeytin

Botanika taýdan "Olea europaea" diýlip atlandyrylýan zeýtun, "Europeanewropa zeýtun" manysyny berýär, miwesi iýilýän we adatça Ortaýer deňziniň howasy bolan Oleaceae zeýtun maşgalasynyň agaç görnüşidir. Bu görnüşler Ortaýer deňziniň ähli ýurtlarynda, şeýle hem Günorta Amerikada, Günorta Afrikada, Hytaýda, Awstraliýada, Täze Zelandiýada, Meksikada we ABŞ-da ösdürilip ýetişdirilýär. Olea europaea Olea urugynyň görnüşidir.

"Zeýtun" diýlip atlandyrylýan zeýtun miwesi, Zeýtun ýagynyň çeşmesi hökmünde Ortaýer deňziniň oba hojalygynda örän möhümdir; Ortaýer deňzi aşhanasynyň esasy böleklerinden biridir.

Zeýtun öz adyny agajyna, miwesine, Lilak, asmasmin, Forsitiýa we hakyky kül agajy görnüşlerine (Fraxinus) öz içine alýan ösümlikler maşgalasyna berýär.

Zeýtun agajy Olea europaea, Ortaýer deňzinde, Europeewropada, Aziýada we Afrikada doglan, dykyz şahaly, giň depeli, hemişe gök öwüsýän ýaprakly hemişe gök öwüsýän agaçdyr.

Agaç dykylýar we beýikligi 8-15 m (26-49 fut) -dan seýrek geçýär. Diňe Italiýanyň günortasyndaky Kampaniýa sebitindäki Pisciotta sebitinde tapylan 40,000 agaçyň özboluşly görnüşi bolan 'Pisciottana', köplenç degişli magistral diametrleri bilen bu derejeden ýokarydyr.

Uly, egri we tuberli bedeni bar.

Agaç ulaldygyça magistralyň çal çal gabygy kem-kemden ýarylýar. Agajyň täji (ýokarsy) her ýyl takmynan beýikligi ýokarlanýar.

Agaç uzak ömür sürýär we takmynan 2000 ýyl ýaşap biler.

Agajyň täji hasylly topraklarda açyk we assimetrik däl, has dykyz we öndürijiliksiz topraklarda tegelek.

Onuň baldaklary çal, tikinsiz we üçburç diýen ýaly.

Kümüş ýaşyl ýapraklary uzyn, görnüşine baglylykda ýapragynyň uzynlygy 20–86 mm, ini 5–30 mm.

Onuň lanceolate, gaty gysga, deri gaty ýapraklary baldaklaryň tersine jübüt görnüşde ýerleşdirilýär. Leavesapraklary ýönekeý, tutuşlygyna we gyralary aşaky tarapa birneme egri. Leavesapraklaryň ujunda bir uzynlyk bar, ýapragyň ýokarky ýüzi çal-ýaşyl we saçsyz, aşaky ýüzi gök-kümüş we ak dykyz ýüpek tüýler bilen örtülendir. On ýaprakly kalix we täç, iki sany stam we bifid stigma we ýapraklaryň oklaryndan çykýan we adatça öňki ýyl agaç şahasyndan çykýan ownuk, ak, tüýli güller.

"Olea europaea" etli miwesiniň içinde "daş" diýilýän gaty ýadro bar.

Onuň miwesi ownuk, uzynlygy 1-2,5 sm, inçe etli, ýabanylar zeýtun bagynyň görnüşlerinden has kiçi.

Zeýtun reňkleri ýaşyl-gyrmyzy reňkde] üýtgän mahaly saýlanýar.

Konserwlenen gara zeýtun emeli usulda garalyp bilner (gaýtadan işlemek üçin aşakda serediň) we daşky görnüşini gowulandyrmak üçin himiki demir glýukonaty bolup biler. [8]

zeýtun gülleri

Springazyň ahyrynda ýapraklaryň goltuklarynda seýrek toparlarda açylýan ak-sary, hoşboý ysly güller bar.

Güller

Seller tarapyndan göterilýän polen bilen dökünlenen güller etli we ýagly miwelere öwrülýär. Miwe ilki ýaşyl bolýar we bişensoň ýalpyldawuk gara bolýar.

Zeýtun agajy miwäniň süýdünden we tohumyndan alnan "ýag" taýdan gaty gymmatly agaçdyr. Agaç gaty özüne çekiji we estetiki görnüşe eýe. Agajy çüýremäge aşa çydamly.

Zeýtun agajy ortaça ýyllyk temperaturasy 15-20 ° C bolan sebitlerde ösýär [9].