Hinjiýan Uýgur Awtonom Etraby
(Hinjiýan uýgur awtonom etraby sahypasyndan gönükdirildi)
Hinjiýan uýgur awtonom etraby[4] (uýg. شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى; , Xinjang Uyĝur Aptonom Rayoni; Hytaýça: 新疆维吾尔自治区; pinýin: Xīnjiāng Wéiwú’ěr Zìzhìqū ) Demirgazyk-günbatar ýerleşýän welaýat derejesindäki Hytaýyň awtonom etraby. Bu etrap Hytayň adminstatiw bölüniş boýunça iň uly we dünýäniň 8-nji etraby. Bu etrabyň umumy meýdany 1.6 million km2.[1] Hinjiýan welaýaty Hytaý bilen Hindistanyň arasyndaky baýlaşylmadyk Akaý Çin teretoriýasyny öz içine alýar. Hinjaýan etraby Mongoliýa, Russiýa, Gazagystan,Gyrgyzstan, Täjikistan,Owganystan,Päkistan we Hindistan döwletleri bilen araçäkleşýär. Karakoram, Kunlun daglary, Tiýan Şan daglary etrap serhediniň uly bölegini tutýar we etrabyň olar günbatar we günorta tarapynda ýerleşýär. Hinjiýan Tibet Awtonom Etraby we beýleki Gansu we Kingaý welaýatlary bilen araçäkleşýär. Taryhda Beýik Ýüpek ýolynyň başlanýan ýeri hasaplanýar.Ýakyn onýyllyklarda bu ýerde nebit we mineral reserwler tapyldy we Hinjiýan etraby Hytaýyň iň köp tebigy gaz çykarýan etrabydyr.
| Hinjiýan uýgur awtonom etraby شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى 新疆维吾尔自治区 |
|
| — Awtonom etrap — | |
| Ady transcription(s) | |
| - Hytaýça | 新疆维吾尔自治区 (Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū) |
|---|---|
| - Bellik | XJ / 新 (Pinýin: Xīn) |
| - Uýgurça | شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى |
| - Uýgur | Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni |
_(%2Ball_claims_hatched).svg) Kartada Hinjiýan uýgur awtonom etrabynyň ýerleri görkezilen Kartada Hinjiýan uýgur awtonom etrabynyň ýerleri görkezilen
|
|
| Named for |
|
| Paýtagty (we uly şäheri) |
Ürümçi |
| Government | |
| - Başlygy | Çen Kuwanýuwo |
| - Başlyk | Şöhrat Zakir |
| Area [1] | |
| - Total | |
| Population (2010) | |
| - Total | 21,815,815 |
| - Estimate (2015) | 23,600,000 |
| Demografiýasy | |
| - Etnika span style="padding-left: 0.5em;"> toparlar | |
| - Diller span style="padding-left: 0.5em;"> we dialektler | |
| JIÖ (2016) | Ýuan 961 milliard $ 144 Milliard (Hytaýda 25-nji) |
| - jan başyna | Ýuan 40,756 Ş 6,137 (Hytaýda 25-nji) |
| AÖI (2014) | 0.718[3] (high) (27th) |
| Website | Hinjiýan uýgur awtonom etraby |
Adminstratiw bölünişi
düzet| Hinjiýanyň adminstratiw bölünişi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
geňeşlikler şäher ýerleri | |||||||||||||
| № | Nr.[5] | Türkmençe ady | Uýgurça | Uýgur latyn ýazuwy |
Hytaýça | Pinýin | Meýdany km2[6] | Ilat sany 2010[7] | Ýer | Bölüniş[8] | |||
| Hytaýyň sebitleri | etraplary | awtonom etraplary | etrap hukukly şäherler | ||||||||||
| 650000 | Hinjiýan uýgur awtonom etraby |
شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى | Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni Xinjang Uyĝur Aptonom Rayoni |
新疆维吾尔自治区 | Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū | 1664900.00 | 21,813,334 | Ürümçi | 13 | 62 | 6 | 24 | |
| 1 | 650100 | Ürümçi | ئۈرۈمچى شەھىرى | Ürümchi Shehiri Ürümqi Xäĥiri |
乌鲁木齐市 | Wūlǔmùqí Shì | 13787.90 | 3,110,280 | Tiýanşan etraby | 7 | 1 | ||
| 2 | 650200 | Karamaý | قاراماي شەھىرى | Qaramay Shehiri K̂aramay Xäĥiri |
克拉玛依市 | Kèlāmǎyī Shì | 8654.08 | 391,008 | Karamaý sebiti | 4 | |||
| 3 | 650400 | Turpan | تۇرپان شەھىرى | Turpan Shehiri Turpan Xäĥiri |
吐鲁番市 | Tǔlǔfān Shì | 67562.91 | 622,679 | Gaoçan sebti | 1 | 2 | ||
| 4 | 650500 | Hami | قۇمۇل شەھىرى | Qumul Shehiri K̂umul Xäĥiri |
哈密市 | Hāmì Shì | 142094.88 | 572,400 | Yizhuw sebti, Hami | 1 | 1 | 1 | |
| 5 | 652300 | Çanži Hui Awtonom welaýat |
سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى | Sanji Xuyzu Aptonom Oblasti Sanji Huyzu Aptonom Oblasti |
昌吉回族自治州 | Chāngjí Huízú Zìzhìzhōu | 73139.75 | 1,428,592 | Çanži | 4 | 1 | 2 | |
| 6 | 652700 | Bortala Mongol awtonom respublikasy |
بۆرتالا موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى | Börtala Mongghul Aptonom Oblasti Börtala Mongĝul Aptonom Oblasti |
博尔塔拉蒙古自治州 | Bó'ěrtǎlā Měnggǔ Zìzhìzhōu | 24934.33 | 443,680 | Bole / Bortala | 2 | 2 | ||
| 7 | 652800 | Baýingolin Mongol awtonom welaýaty |
بايىنغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى | Bayingholin Mongghul Aptonom Oblasti Bayinĝolin Mongĝul Aptonom Oblasti |
巴音郭楞蒙古自治州 | Bāyīnguōlèng Měnggǔ Zìzhìzhōu | 470954.25 | 1,278,492 | Korla | 7 | 1 | 1 | |
| 8 | 652900 | Aksu welaýaty | ئاقسۇ ۋىلايىتى | Aqsu Wilayiti Ak̂su Vilayiti |
阿克苏地区 | Ākèsū Dìqū | 127144.91 | 2,370,887 | Aksu | 8 | 1 | ||
| 9 | 653000 | Gyzylsuw Gyrgyz awtonom welaýaty |
قىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى | Qizilsu Qirghiz Aptonom Oblasti K̂izilsu K̂irĝiz Aptonom Oblasti |
克孜勒苏柯尔克孜自治州 | Kèzīlèsū Kē'ěrkèzī Zìzhìzhōu | 72468.08 | 525,599 | Artuks | 3 | 1 | ||
| 10 | 653100 | Kaşgar / Kaşi welaýaty | قەشقەر ۋىلايىتى | Qeshqer Wilayiti K̂äxk̂är Vilayiti |
喀什地区 | Kāshí Dìqū | 137578.51 | 3,979,362 | Kaşgar / Kaşi | 10 | 1 | 1 | |
| 11 | 653200 | Hotan welaýaty | خوتەن ۋىلايىتى | Hoten Wilayiti Hotän Vilayiti |
和田地区 | Hétián Dìqū | 249146.59 | 2,014,365 | Hotan | 7 | 1 | ||
| 12 | 654000 | Ili gazak awtonom welaýaty |
ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى | Ili Qazaq Aptonom Oblasti Ili K̂azak̂ Aptonom Oblasti |
伊犁哈萨克自治州 | Yīlí Hāsàkè Zìzhìzhōu | 56381.53 * | 2,482,627 * | Ýinin Şäheri (Gulja / Ýinin) | 7 * | 1 * | 3 * | |
| 12a | 654200 | Tarbagataý welaýaty * | تارباغاتاي ۋىلايىتى | Tarbaghatay Wilayiti Tarbaĝatay Vilayiti |
塔城地区 | Tǎchéng Dìqū | 94698.18 | 1,219,212 | Tarbagataý | 4 | 1 | 2 | |
| 12b | 654300 | Altaý welaýaty * | ئالتاي ۋىلايىتى | Altay Wilayiti Altay Vilayiti |
阿勒泰地区 | Ālètài Dìqū | 117699.01 | 526,980 | Altaý | 6 | 1 | ||
| A | 659001 | Şinhezi ** | شىخەنزە شەھىرى | Shixenze Shehiri Xihänzä Xäĥiri |
石河子市 | Shíhézǐ Shì | 456.84 | 635,582 | Honşan kiçisebiti | 1 | |||
| B | 659002 | Aral, Hinjiýan ** | ئارال شەھىرى | Aral Shehiri Aral Xäĥiri |
阿拉尔市 | Ālā'ěr Shì | 5266.00 | 166,205 | Jinýinçuwan kiçisebiti | 1 | |||
| C | 659003 | Tumşuk ** | تۇمشۇق شەھىرى | Tumshuq Shehiri Tumxuk̂ Xäĥiri |
图木舒克市 | Túmùshūkè Shì | 1927.00 | 147,465 | Kigankule kiçi sebiti | 1 | |||
| D | 659004 | Wujiýaçu ** | ۋۇجياچۈ شەھىرى | Wujyachü Shehiri Vujyaqü Xäĥiri |
五家渠市 | Wǔjiāqú Shì | 740.00 | 72,613 | Renmin Road Subdistrict | 1 | |||
| E | 659005 | Beitun ** | بەيتۈن شەھىرى | Beatün Shehiri Bäatün Xäĥiri |
北屯市 | Běitún Shì | 910.50 | 76,300 | Beýtun şäheri | 1 | |||
| F | 659006 | Tiýemenguwan şäheri ** | باشئەگىم شەھىرى | Bashegym Shehiri Baxägym Xäĥiri |
铁门关市 | Tiĕménguān Shì | 590.27 | 50,000 | Çenku kiçisebiti | 1 | |||
| G | 659007 | Şuwanhe ** | قوشئۆگۈز شەھىرى | Qoshögüz Shehiri K̂oxögüz Xäĥiri |
双河市 | Shuānghé Shì | 742.18 | 53,800 | Tasiýerhaý şäheri | 1 | |||
| H | 659008 | Kokdala ** | كۆكدالا شەھىرى | Kökdala Shehiri Kökdala Xäĥiri |
可克达拉市 | Kěkèdálā Shì | 979.71 | 75,000 | Kokdala şäheri | 1 | |||
| I | 659009 | Gurumgaş/Kunýu hinjiýan ** | قۇرۇمقاش شەھىرى | Qurumqash Shehiri Kurumkax Xäĥiri |
昆玉市 | Kūnyù Shì | 687.13 | 47,500 | Gurumgaş/Kunýu şäheri | 1 | |||
| kiçi-welaýat görnüşinde bölünişi
* – Altaý welaýaty ýa-da Taçen welaýaty Altay Ili welaýatynyň gol astynda(welaýata tabyn). / Ilatyň sany Ili welaýatyna bagly Altaý we Taçen welaýatlaryň ýerlerindäki adamlarynyň sanyny öz içine almaýar. | |||||||||||||
Çeşmeler
düzet- ↑ 1.0 1.1 "6-1 自然资源划" [6-1 Overview of natural resources] (in Chinese). Statistics Bureau of Xinjiang. Archived from the original on 22 December 2015. Retrieved 19 December 2015.
- ↑ "China". Ethnologue.
- ↑ 《2013中国人类发展报告》 (PDF) (in Chinese). United Nations Development Programme China. 2013. Archived from the original (PDF) on 2014-06-11. Retrieved 2014-05-14.
- ↑ "The Government of Xinjiang Uygur Autonomous Region of China". Archived from the original on 2017-12-01. Retrieved 2018-06-16.
- ↑ "中华人民共和国县以上行政区划代码" (in Chinese). Ministry of Civil Affairs. Archived from the original on 2015-04-02. Retrieved 2018-06-16.
- ↑ Shenzhen Statistical Bureau (深圳市统计局). [[:Şablon:Noitalic]] (in Chinese). China Statistics Print (中国统计出版社). Archived from the original on 2015-05-12. Retrieved 2015-05-29. URL–wikilink conflict (help)
- ↑ shi, Guo wu yuan ren kou pu cha ban gong; council, Guo jia tong ji ju ren kou he jiu ye tong ji si bian = Tabulation on the 2010 population census of the people's republic of China by township / compiled by Population census office under the state; population, Department of; statistics, employment statistics national bureau of (2012). Zhongguo 2010 nian ren kou pu cha fen xiang, zhen, jie dao zi liao (Di 1 ban. ed.). Beijing Shi: Zhongguo tong ji chu ban she. ISBN 978-7-5037-6660-2.
- ↑ Ministry of Civil Affairs (August 2014). Şablon:Noitalic (in Chinese). China Statistics Print (中国统计出版社). ISBN 978-7-5037-7130-9.